Sächsisch-Polnisches Studienzentrum Zwangsmigration Görlitz-Zgorzelec
Die vom deutschen Bundestag im Dezember 2008 beschlossene unselbständige „Stiftung Flucht, Vertreibung, Versöhnung“ ist einer der zentralen Bezugsgrößen für die Identität Deutschlands gewidmet – der Vertriebenenanteil betrug 1950 im Westen der Republik 16%, im Osten 22% und in einzelnen Städten wie Görlitz 40%. Die Stiftung FVV wird nur in engsten Grenzen selbst forschungsaktiv werden.
Dieses Desiderat könnte durch die Gründung eines Sächsisch-Polnischen Studienzentrums Zwangsmigration Görlitz-Zgorzelec auf landesgesetzlicher Grundlage in Zuständigkeit des Sächsischen Staatsministeriums des Inneren als dessen genuiner Beitrag zur Nachhaltigkeit der 3. Sächsischen Landesausstellung „Via Regia“ (2011) geschlossen werden.
Wünschenswert wäre – auch mit Blick auf die formale Nichtberücksichtigung Polens bei der „Stiftung Flucht, Vertreibung, Versöhnung“ – die Erweiterung zu einem Sächsisch-Polnischen Studienzentrum Zwangsmigration entsprechend dem historischen und heutigen Verlauf der Via Regia in Verbindung beider Länder.
Saksońsko-Polskie Centrum Badań nad Migracją Przymusową Görlitz-Zgorzelec
Zatwierdzona przez niemiecki Bundestag w grudniu 2008 r. niesamodzielna „Fundacja Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie“ [niem. „Stiftung Flucht, Vertreibung, Versöhnung“] poświęcona jest jednej z centralnych wielkości odniesienia dla tożsamości Niemiec – odsetek wypędzonych wynosił w 1950 r. w Zachodnich Niemczech 16%, we Wschodnich 22% a w poszczególnych miastach jak np. w Görlitz 40%. Fundacja ta będzie aktywna badawczo jedynie w wąskim zakresie.
Właściwy naukowy ośrodek badawczy interdyscyplinarny i o zasięgu europejskim dotychczas nie istnieje. Zapowiedziana przez rządy niemiecki i polski „Europejska Sieć Pamięci i Solidarności“ praktycznie nie podjęła jeszcze pracy. Poza oczywistym powiązaniem świata nauki na dobrą sprawę nie rozpoczęte zostało jeszcze opracowywanie naukowe obejmujące wiele krajów jako warunek pojednania i z tego powodu szwankuje również porozumienie polityczne w swej całej prawidłowości.
Niniejszy dezyderat mógłby być zawarty poprzez utworzenie Centrum Badań nad Migracją Przymusową Görlitz-Zgorzelec na podstawie ustaw saksońskich w kompetencji Saksońskiego Ministerstwa Spraw Wewnętrznych jako ich pierwotny przyczynek do trwałości 3. Saksońskiej Wystawy Krajowej „Via Regia” (w 2011 r.).
Pożądane byłoby – również ze względu na formalne nieuwzględnienie Polski w „Fundacji Ucieczka, Wypędzenie, Pojednanie“ – rozszerzenie do Saksońsko-Polskiego Centrum Badań nad Migracją Przymusową odpowiednio do historycznego i obecnego przebiegu Via Regia w połączeniu obydwu krajów.